ABD ve Avrupa Birliği (AB) tarafından terör örgütü olarak sınıflandırılan Hamas, Kuzey Kore’nin yer altı tesisleri hariç muhtemelen dünyanın en büyük tünel ağına sahip. Hamas örgütünün adeta bir yer altı şehri gibi inşa ettiği tünel ağı, İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne kara operasyonu başlatması durumunda karşılaşacağı en büyük zorluklardan biri gibi görünüyor.
West Point’teki ABD Askeri Akademisi Modern Savaş Enstitüsü Kentsel Savaş Araştırmaları Direktörü John Spencer, geçenlerde yayınlanan bir makalede, “Yüzlerce kilometrelik tünellerin yer altında kesiştiği Gazze’deki zorluğun boyutu eşi benzeri görülmemiş” dedi. hafta. “bir sorun”u tanımlar.
Yaklaşık 1.300 tünelden oluşan ağın toplamda yaklaşık 500 kilometre uzunluğunda olduğu düşünülüyor ve bazı tünellerin derinliği 70 metreye kadar iniyor. Bazı haberlere göre tünellerin yüksekliği iki metreyi, genişliği ise iki metreyi aşıyor.
Uzmanlar, 7 Ekim’de İsrail’e yönelik terör saldırıları sırasında Hamas’ın kaçırdığı yaklaşık 200 rehinenin muhtemelen bu tünellerde tutulduğunu düşünüyor. Tünellerde silah, yiyecek, su, jeneratör, yakıt ve diğer ekipman stoklarının bulunduğu iddia ediliyor. Tünelleri inceleyen araştırmacılara göre Hamas liderleri büyük olasılıkla yeraltında bu tünellerde saklanıyor.
Uzmanlar, tünellerin zaten karmaşık bir yapı olduğuna dikkat çekerek, bu yapının zorlu savaş senaryosunu daha da karmaşık hale getireceğini söylüyor. Spencer, makalesinde bu tünellerin İsrail’in silah, taktik, teknoloji ve organizasyon alanlarındaki avantajlarını etkisiz hale getirebileceğine dikkat çekerken, DW’ye konuşan Londra’daki Kings College’dan savaş psikolojisi uzmanı Mike Martin, tünellerin “İsrail’in kentsel alanı” olduğunu söyledi. İsrail ordusunun üç boyutlu savaş olarak tanımlanabilecek hali.” sorun yarattığını belirtiyor. Martin, “Şehir arazisi bir ordunun karşılaşabileceği en zorlu arazidir” diye ekliyor.
Hamas tünellerini bulma
Başlangıçta bu tüneller Gazze ile Mısır arasında, daha sonra İsrail’in uyguladığı abluka nedeniyle Gazze ile İsrail arasında mal kaçakçılığı yapmak için kullanıldı. Zamanla İsrail’in insansız hava araçları ve diğer elektronik casus ekipmanlarıyla Gazze üzerindeki kontrolünün artması nedeniyle Hamas, tünel ağını genişletmek için para ve insan gücü yatırımı yapmaya başladı. Ve tüneller Hamas’ın askeri amaçlarına hizmet etmeye başladı.
İsrail ordusunun, Hamas tünellerinin gerçek boyutunu ilk kez 2014 yılında Gazze’ye düzenlediği askeri operasyon sırasında keşfettiği iddia ediliyor. Daha sonra İsrail hükümeti, tüneli kullananların İsrail tarafına girmesini engellemek için yer altına inen bariyerler kurdu.
Her türlü binanın altına yerleştirilebilecek tünellerin yerini bulmak kolay değildir. Tünelleri tespit etmek için termal modeller, manyetik imzalar ve akustiği ölçen radar teknikleri dahil olmak üzere çeşitli formüller kullanılır.
Arşiv fotoğrafı: Gazze Şeridi’nin altındaki tünellerden biriFotoğraf: Jack Guez/AP/picture Alliance
ABD merkezli Rand Corporation adlı düşünce kuruluşu, 2017 yılında yaptığı bir araştırmada, yer altı geçitlerinin sıklıkla dedektiflik çalışmalarıyla tespit edildiğine dikkat çekmişti. Örneğin askerlerin yaptığı keşif çalışmaları sonucunda ya da bir Hamas mensubunun yer altına indiğinde telefon sinyalinin aniden kaybolduğunun tespit edilmesi gibi. Halen bu yöntemin kullanıldığı tahmin edilmektedir.
Peki bu tüneller bombalanabilir mi?
İsrail’in “sığınak avcıları” olarak bilinen, yerin derinliklerine nüfuz edebilen bombaları var. Rand’ın araştırmacılarına göre İsrail, tünellere karşı da hassas güdümlü bombalar kullanıyor. Ancak Gazze, 2,2 milyon nüfusuyla, 40 kilometre uzunluğunda, 6 ila 14 kilometre genişliğinde ve 2007’den bu yana İsrail ablukası altında olan, dünyanın en yoğun nüfuslu bölgelerinden biri. Dolayısıyla İsrail ordusu bilse bile. Tünellerin konumu, bu bölgelerin bombalanması büyük risk oluşturuyor.
tünellerde kavga
Yeraltı tünelleri karanlık ve soğuktur. Silah sesi gibi sesler giderek daha fazla duyuluyor ve silah kullanımı yer altı tozunu yükseltiyor. Tüneller basitçe bubi tuzağına dönüşebilir.
İsrail ordusu 2014’ten bu yana tünellerde savaşmak üzere özel birimler görevlendiriyor. Bu birimler genellikle İsrail’de simüle edilmiş fiziksel veya sanal gerçeklik ortamlarında eğitim veriyor. Uzmanlaşmış birimler arasında tünellerde neler olup bittiğini anlamak için özel sensörler kullanmak üzere eğitilmiş askerlerin yanı sıra yeraltında savaşan diğer askerler de yer alıyor.
Uluslararası Yeraltı Savaşı Çalışma Grubu’nun kurucularından John Spencer, tünel savaşı konusunda İsrail ordusu kadar hazırlık çalışması yapan başka bir askeri güç görmediğini belirtiyor. Uluslararası Yeraltı Savaşı Çalışma Grubu’nun bir diğer kurucusu Richemond-Barak da endişelerini dile getiriyor. İngilizce Finans ZamanlarıRichemond-Barak, gazete için yazdığı yazıda, “İsrail’in bu yeraltı altyapısını bozmak için uzun vadeli ve kapsamlı bir hava ve kara operasyonu gerçekleştirebileceğine” dikkat çekti.
Arşiv fotoğrafı: Gazze Şeridi’nin altındaki tünellerden biriFotoğraf: AP
Kings College uzmanı Mike Martin de tünellerin büyük zorluklar yaratacağını düşünüyor.
Hamas’ın 1.200’den fazla insanı öldürdüğü 7 Ekim saldırısına atıfta bulunan Martin, “Tünelleri tespit etmek için kullanabileceğiniz radar ve sismik istihbarata sahip her türlü akıllı araç var” dedi. “Fakat bir konuda uyarmak istiyorum. İsrail’in istihbarat toplama aygıtında bir boşluk olduğu çok açık. Bu büyüklükteki bir saldırıyı tamamen gözden kaçırdılar” yorumunu yapıyor. Martin, “Bu da bize İsrail’in bazı kör noktaları olduğunu gösteriyor” dedi. “Sanırım İsrail’in insan istihbaratında bu tür bir boşluğu varsa bunu gerçekten bilmeyecek.” Hamas’ın ne yapmayı planladığı, Gazze’yi nasıl savunmayı planladığı ya da ileriye dönük planları neler?” “Dolayısıyla İsrail’in neyi bilip bilmediği konusunda bazı büyük soru işaretleri olduğunu düşünüyorum” diye ekliyor.
Editörün notu: Bu haberin orijinal versiyonu İngilizcedir. Daha sonra Türkçeye çevrildi.
